Badania

Wiosną 2014 r. na terenie dwóch zespołów osadniczych w Skomacku Wielkim (Ostrowiu) i Szurpiłach przeprowadzono pod kierunkiem P. Wronieckiego nieinwazyjne badania geofizyczne przy użyciu metody magnetycznej.

Badania geofizyczne metodą magnetyczną dają możliwość szerokopłaszczyznowego przebadania krajobrazu archeologicznego w celu wychwycenia pod powierzchnią ziemi wachlarza anomalii magnetycznych spowodowanych działalnością człowieka. Dzięki zastosowaniu tej metody można zidentyfikować obiekty posiadające własne, odmienne od otaczającego pole magnetyczne takie jak piece, paleniska, relikty obwałowań, wypełniska rowów i jam oraz innego rodzaju pozostałości aktywności ludzkiej.

W prospekcji magnetycznej w Skomacku Wielkim (Ostrowiu) i Szurpiłach wykorzystano magnetometr transduktorowy (fluxgate) Bartington Grad601-2, wyposażony w dwie sondy pomiarowe. Łącznie na terenie dwóch ośrodków pomiarami objęto 14,5 ha, w Skomacku Wielkim (Ostrowiu) 10,5 ha i 4 ha w Szurpiłach.

Obydwa obszary badawcze charakteryzowały się umiarkowanie niesprzyjającymi warunkami naturalnymi. Geologia polodowcowa, związana z rozprzestrzenieniem rozdrobnionego materiału o właściwościach magnetycznych oraz akumulacją materiału magnetycznego w wyniku oddziaływania procesów fluwialnych i stref litoralnych stwarza niekorzystne warunki dla interpretacji wyników badań magnetycznych.

W przypadku przebadanej części zespołu osadniczego w Skomacku Wielkim (Ostrowiu) możliwe było wyróżnienie przekształceń terenu związanych ze wzgórzem Grodzisko, w tym wyróżnienie potencjalnych obiektów archeologicznych i konstrukcji w obrębie majdanu grodziska. Określono również zasięg występowania anomalii związanych ze strukturą wzniesienia i wskazano potencjalne miejsca obecności skupisk obiektów archeologicznych.

Rozległy zespół osadniczy w Szurpiłach ujawnia miejsca występowania zasobów archeologicznych w ograniczonym zakresie ze względu na niewielkie możliwości rozszerzenia zasięgu prospekcji magnetycznej, utrudnionej rosnącymi tu drzewami i krzewami. Przekształcenia krajobrazu w przeszłości musiały być jednak na tyle silne, że ich świadectwa uchwytne są w każdym przebadanym miejscu. Dla weryfikacji wyników pomiarów magnetycznych niezbędne jest przeprowadzenie badań wykopaliskowych.